Deeltijdse arbeid is arbeid die regelmatig en vrijwillig gedurende een kortere periode dan de normale arbeidsduur in de onderneming wordt verricht.” [1]

Deze definitie moet ruim en soepel geïnterpreteerd worden. Daardoor wordt de bescherming van de werknemers verstevigd. [2] Zodra een werknemer regelmatig en vrijwillig gedurende een kortere periode dan de normale werkt, zal dat deeltijdse arbeid zijn, ook indien niet alle voorschriften inzake deeltijdse arbeid worden nageleefd. [3]

Regelmatig: Door deze vereiste onderscheidt deeltijdse arbeid zich van occasionele arbeid, seizoensarbeid en tijdelijke arbeid. [4] Hoewel een merendeel van de rechtspraak oproepcontracten op basis van deze vereiste niet als deeltijdse arbeid beschouwt, wordt dat in de rechtsleer terecht betwist. [5]
Vrijwillig: Zoals elke arbeidsovereenkomst veronderstelt de overeenkomst voor deeltijdse arbeid de vrijwilligheid van beide partijen. Een eenzijdige wijziging van een voltijdse naar een deeltijdse baan kan dan ook worden aanzien als een onrechtmatige beëindiging van de arbeidsovereenkomst (‘impliciet ontslag’). Het ontslag van een voltijdse werknemer om hem te vervangen door een deeltijdse kan in sommige omstandigheden zelfs als willekeurig of abusief worden bestempeld. [6]

Het vrijwilligheidscriterium maakt dat er geen sprake is van een deeltijdse tewerkstelling wanneer er bijvoorbeeld geen voltijdse tewerkstelling is ten gevolge van een tekortkoming van de werkgever aan zijn contractuele verplichting tot voltijdse tewerkstelling [7], wanneer een arbeidsongeschikte werknemer zijn arbeid deeltijds hervat (zgn. progressieve of begeleide werkhervatting) of wanneer de deeltijdse tewerkstelling het gevolg is van overmacht.

Kortere periode dan de normale: De normale arbeid waarnaar in de definitie van deeltijdse arbeid wordt verwezen, is die van de voltijdse werknemers in de onderneming. Indien in de onderneming geen voltijdse werknemers werken aan dezelfde of soortgelijke taken, mag er worden vergeleken met de voltijdse werknemers in dezelfde bedrijfssector. De voltijdse arbeidsduur kan blijken uit de wet, de cao’s, het arbeidsreglement, de individuele arbeidsovereenkomsten of zelfs het gebruik. Het betreft de arbeidsduur per dag, per week of per maand. [8] Voor de variabele deeltijdse contracten is de vergelijkingsbasis het gemiddelde per dag, week of maand, berekend op basis van de prestaties tijdens de referteperiode.