De uitvoering van de arbeidsovereenkomst is geschorst gedurende de tijd dat de werknemer als raadsheer of rechter in sociale zaken moet zetelen in de arbeidshoven en rechtbanken. [564] De schorsing omvat niet alleen de gewone terechtzittingen in de strikte betekenis [565], maar ook de beraadslagingen of het voorbereiden en inkijken van dossiers, het ondertekenen van de vonnissen of arresten en het eventuele bijwonen van onderzoeksmaatregelen zoals het getuigenverhoor, het verhoor van partijen en dergelijke als de aanwezigheid van de lekenrechter hierbij vereist is. [566]
Met ‘zetelen’ wordt niet alleen de tijd bedoeld dat de werknemer daadwerkelijk aanwezig is op de zittingen, maar ook de tijd die de werknemer nodig heeft om zich naar en van de zetel van het gerecht te verplaatsen. De tijd dat een zitting duurt, is gewoonlijk beperkt tot een aantal uren, hoogstens een halve dag. De werknemer moet het recht op afwezigheid om te zetelen uiteraard alleen gebruiken waarvoor het bedoeld is, maar de werkgever mag niet van de werknemer eisen dat hij bewijst dat hij dit gedaan heeft. [567] Er is ook geen enkele wettelijke bepaling die voorschrijft dat de werknemer zijn werkgever vooraf moet verwittigen dat hij afwezig zal zijn voor het bijwonen van een zitting. De goede trouw bij de uitvoering van de arbeidsovereenkomst lijkt ons wel voor te schrijven dat de werkgever op de hoogte gesteld wordt van de gewone dienstregeling van de kamer waarin de werknemer zetelt en (indien mogelijk vooraf) van de andere momenten waarop de aanwezigheid van de werknemer in het arbeidsgerecht vereist is.
Deze wettelijke schorsing is alleen mogelijk voor werknemers die als rechter of raadsheer in sociale zaken benoemd werden door de Koning. [568] Hierbij heeft het geen belang of de werknemer benoemd is als lekenrechter in de hoedanigheid van werknemer, werkgever of zelfs als zelfstandige. Dit betekent ook dat de wettelijke schorsing alleen mogelijk is voor lekenrechters bij de arbeidsgerechten en niet voor lekenrechters die als rechter in handelszaken deel uitmaken van de rechtbanken van koophandel. [569]
Er is geen loonwaarborg voorzien tijdens deze schorsing. Een individuele overeenkomst kan wel bepalen dat de werknemer tijdens zijn afwezigheid zijn normale loon behoudt, maar dat is niet voor alle lekenrechters het geval. In elk geval ontvangt de lekenrechter een presentiegeld ten laste van de Belgische Staat. [570]