ACV

1.3.1. Wetgeving, rechtspraak en rechtsleer

De wetten, decreten, koninklijke en ministeriële besluiten (de wetgeving) vormen de rechtsbronnen van het arbeidsrecht (zoals in elk ander rechtsdomein).

Maar ook de rechtspraak, en dan vooral die van het Hof van Cassatie, is een belangrijke bron van recht. In die concrete beslissingen krijgen wettelijke beginselen hun toepassing en interpretatie. De rechtspraak is soms een sterkere vorm van recht dan de wet zelf omdat ze interpretatieprocessen voorkomt, waar de wet juist vaak aanleiding geeft tot dergelijke processen. In het arbeidsrecht is de rechtspraak over opzegvergoedingen voor hogere bedienden bijvoorbeeld aanleiding geweest tot het ontwikkelen van bepaalde formules waarmee discussies over de hoogte van opzegvergoedingen vermeden werden. In België bestaat er echter geen precedentenrecht. Het precedent bestaat erin dat wanneer een of meer rechtscolleges als eerste hebben rechtgesproken in een bepaalde zin, de volgende rechtscolleges gehouden zijn recht te spreken in dezelfde zin.

De rechtsleer (doctrine) ten slotte is de verzameling van gepubliceerde ideeën van rechtsgeleerden. Hoewel deze mensen vanuit hun persoonlijke visie spreken, los van enig officieel mandaat, is het belang van de rechtsleer groot. In de praktijk hebben magistraten, advocaten enz. niet de gelegenheid om hun persoonlijke studie en mening zo ver te drijven dat ze altijd opnieuw een originele aanvaardbare interpretatie van de wet kunnen maken. Velen studeren bepaalde geïsoleerde onderwerpen grondig in en publiceren hun studie in gespecialiseerde tijdschriften of boeken. In de loop der jaren wordt de reputatie van de auteur of van de uitgever gevestigd, zodat de praktijkjurist hun teksten met vertrouwen raadpleegt. Zo groeide dan ook de situatie waarbij advocaten hun conclusies, en rechters hun oordelen, niet alleen funderen op de wet en op de rechtspraak, maar dat ze ook verwijzen naar de zienswijze van rechtsgeleerden, zodat het werk van deze laatsten een rechtsbron wordt.

Laatst aangepast op: 04-07-2024